ปลากัด ปลาสวยงามของไทย

        ชาวไทยรู้จักการกัดปลาเป็นกีฬาตั้งแต่ยุคสุโขทัย โดยแรกๆ จะนาปลากัดจากธรรมชาติเพื่อใช้ในการแข่งขัน ปลากัดป่า หรือปลากัดลูกทุ่งที่พบในธรรมชาติตามท้องนา หนองบึง เป็นปลาที่มีขนาดเล็ก ไม่มีลักษณะเด่นสะดุดตา ขนาดไม่เกิน 5 เซนติเมตร อาศัยหลบซ่อนตัว อยู่ระหว่างพรรณไม้น้าในที่ตื้น ความสามารถพิเศษของปลากัดอยู่ที่ความเป็นนักสู้โดยธรรมชาติ เมื่อพบปลาตัวอื่นจะเข้าต่อสู้กันทันที ปลากัดตัวผู้สามารถเปลี่ยนสีให้งดงามเมื่อถูกกระตุ้นในสภาวะตื่นตัว ครีบทุกครีบจะแผ่กางออกเต็มที่ แผ่นเยื่อหุ้มเหงือกขยายพองตัวออก พร้อมกับสีน้าเงินแดงที่ปรากฏขึ้นมาอย่างชัดเจน ทาให้ดูสง่า สวยงาม

        ต่อมามีการคัดเลือกพันธุ์ปลากัดไว้สาหรับแข่งขัน ซึ่งเป็นปลากัดครีบสั้นที่กัดเก่ง อดทน ที่เรียกว่า ปลากัดหม้อ หรือปลาลูกหม้อ ต่อมาได้มีการพัฒนาการคัดพันธุ์จนได้สายพันธุ์ที่มีครีบใหญ่ยาว สวยงาม และในปัจจุบันมีการพัฒนาจนได้สายพันธุ์ปลากัดอีกมากมาย เช่น ปลากัดหางสามเหลี่ยม (เดลต้า) ปลากัดหางมงกุฏ (คราวเทล) ปลากัดหางพระจันทร์ครึ่งซีก (ฮาล์ฟมูน) ปลากัดยักษ์

        คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้เริ่มดำเนินการเพื่อพัฒนาฟื้นฟูสายพันธุ์ปลากัดในประเทศไทย โดยเริ่มจากการจัดสัมมนาให้ความรู้เกี่ยวกับมาตรฐานปลากัดในระดับสากล และการปรับปรุงสายพันธุ์โดยได้เริ่มการจัดงานประกวดปลาขึ้นเป็นครั้งแรกในงานวันเกษตรแห่งชาติ ที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ในปี พ.ศ. 2538 ซึ่งต่อมาได้มีการจัดประกวดต่อเนื่องกันมาทุกปี จากนั้นทางกรมประมงได้จัดประกวดปลากัดในงานวันประมงน้อมเกล้าที่จัดขึ้นทุกปี และมีการจัดประกวดกันอย่างต่อเนื่อง โดยชมรมและองค์กรต่างๆ ทั้งในกรุงเทพฯ และต่างจังหวัด ในช่วงนี้เองที่ได้มีการพัฒนาสายพันธุ์ปลาลูกหม้อเพื่อเป็นปลาสวยงามกันอย่างเต็มที่ ทาให้ได้ปลากัดลูกหม้อที่มีสีสันสวยงามทั้งสีเดี่ยว สีผสม และลวดลายต่างๆ จนถึงปัจจุบันรูปแบบสีสันของปลากัดลูกหม้อได้พัฒนาอย่างมากมายในทุกโทนสี และกลายเป็นปลาสวยงามอีกประเภทหนึ่ง ซึ่งเป็นที่นิยมเลี้ยงกันอย่างแพร่หลาย ขณะเดียวกันก็เริ่มมีการปรับปรุงสายพันธุ์ปลากัดครีบยาวในประเทศไทย จนเข้าสู่ระดับมาตรฐาน จนเข้าสู่ระดับมาตรฐานสากลด้วย

(ศาสตราจารย์ ดร. อุทัยรัตน์ ณ นคร ทูลเกล้าฯ ถวาย ปลากัดสายพันธุ์ต่างๆ 

แด่ ศาสตราจารย์ ดร.สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี 

ครั้งที่เสด็จพระราชดาเนินเปิดอาคารวลัยลักษณ์ และทรงบรรยายพิเศษ ที่คณะประมง

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ในวันที่ 15 มิถุนายน 2548 และ 12 ธันวาคม 2549 ตามลำดับ)